DE GASTELSE DORPSPOMP: Geschiedenis en Herplaatsing
De dorpspomp van Oud Gastel is wederom gerestaureerd en op de Markt teruggeplaatst. Zodra de pomp volledig is afgemonteerd, zal het opnieuw mogelijk zijn om water te tappen. Hiermee wordt een belangrijk stukje cultureel erfgoed van het dorp in ere hersteld.
Historie van de Dorpspompen
In september 1984 verscheen in de lokale krant een artikel waarin werd gemeld dat, mede op aandringen van Frans van Merrienboer, voorzitter van Heemkundekring Het Land van Gastel, de herplaatsing van de dorpspomp na ongeveer veertig jaar zou plaatsvinden. Voorheen sierden twee waterpompen de Markt, waarvan de geschiedenis teruggaat tot de 18e eeuw. In het jaarboek van 1985 schrijft Frans van Merrienboer uitgebreid over deze pompen.
De noordelijke pomp, vermoedelijk geplaatst rond 1725, stond tot oktober 1942 op de Markt. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd deze beschadigd door een groot militair voertuig van de Duitse bezetter. De andere pomp raakte in juni 1949 onherstelbaar beschadigd door een aanrijding met een BBA-bus. Beide pompen werden destijds niet teruggeplaatst.
Pogingen tot Herstel
De pompen stonden op een voorlopige lijst van Nederlandse monumenten (D.10-290), wat leidde tot uitgebreide correspondentie tussen de gemeente, Bouw- en Woningtoezicht in Breda, het Ministerie in Den Haag, en de verzekeringsmaatschappijen van de betrokken partijen. Er werd besloten om van de restanten één complete pomp te maken en deze te plaatsen bij het toen nieuwe gemeentehuis op de plek van het oude Hof. Door een gebrek aan materialen in de naoorlogse jaren werd dit plan echter nooit uitgevoerd. Pas op 15 juni 1985, zesendertig jaar na de laatste beschadiging, werd een replica van een van de pompen geplaatst.
Restauratie en Tijdscapsule
Op maandag 27 juni 2022 onderging de pomp wederom een restauratie en werd hij opnieuw geplaatst. Bij deze gelegenheid werd ook een nieuwe tijdscapsule toegevoegd. Deze bevat onder meer de originele tijdscapsule uit 1985 (een fles met onbekende inhoud), een gedicht van dorpsdichteres Elly Schepers-Corstjens, een oorkonde ondertekend door burgemeester Bernd Roks en andere betrokkenen, en een verder niet gespecificeerd object namens de Heemkundekring.
Met deze restauratie krijgt de dorpspomp opnieuw een centrale plek in het dorpsleven van Oud Gastel, een tastbare herinnering aan de rijke geschiedenis van de gemeenschap.
Recente reacties